شعب

درجه بندی روغن موتور

روغن موتور یکی از عناصر اساسی در عملکرد بهینه خودرو است که نقش حیاتی در حفظ و روان سازی موتور دارد. درجه بندی روغن موتور یک موضوع مهم است که برای انتخاب درست روغن موتور باید آن را مد نظر داشت. از انواع مختلف روغن موتور گرفته تا درجه های مختلف آن، هر یک ویژگی های خاص خود را دارند که باید با دقت مورد بررسی قرار گیرند. در این مقاله قصد داریم در مورد درجه بندی روغن موتور و انواع آن به شما توضیح دهیم تا بتوانید با اطلاعات بیشتری تصمیم خود را در مورد انتخاب بهتر روغن موتور بگیرید.

آشنایی با مفهوم درجه‌بندی در روغن موتور

تعریف درجه‌بندی و اهمیت آن

درجه‌بندی روغن موتور یک مفهوم اساسی در صنعت خودروسازی است که توسط انجمن نفت آمریکا (API) و انجمن مهندسین اتومبیل (SAE) تعیین می‌شود. این درجه بندی‌ها نشان‌دهنده عمل‌کرد و ویسکوزیته روغن موتور می‌باشند. API و SAE با تعیین استانداردهای صنعتی برای روغن‌های موتور بیش از ۸۰ سال استاندارد قرار داده‌اند و نقش اساسی در بهبود عمل‌کرد و کارایی موتورها داشته اند.

رجه‌بندی روغن موتور به زبان ساده، عدد و حروفی است که نشان می‌دهد روغن در دمای پایین و بالا چه میزان غلظت و روانی دارد. این درجه‌بندی بر اساس استاندارد SAE J300 تعیین می‌شود.

عدد اول و حرف W: بیانگر روانی روغن در هوای سرد است.
عدد دوم: نشان‌دهنده مقاومت روغن در دمای بالا (حدود ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد) است.

مثال‌ها:

0W-20: بسیار رقیق، مناسب خودروهای مدرن و صرفه‌جویی در مصرف سوخت.
5W-30: متداول‌ترین انتخاب برای خودروهای سواری و SUV.
15W-40: انتخابی برای خودروهای دیزلی سنگین یا شرایط کاری سخت.

طبقه بندی کیفیت روغن موتور

علاوه بر ویسکوزیته، کیفیت روغن موتور نیز توسط نهادهای معتبر بین‌المللی طبقه‌بندی می‌شود. این طبقه بندی روغن موتور به شرح زیر است:

API (موسسه نفت آمریکا)
- دسته S (بنزینی): مانند API SP، مناسب موتورهای بنزینی مدرن.
- دسته C (دیزلی): مانند API CK-4، ویژه موتورهای دیزلی.
ACEA (انجمن خودروسازان اروپا)
- A/B: خودروهای سواری بنزینی و دیزلی سبک.
- C: موتورهای مجهز به سیستم کنترل آلایندگی.
ILSAC
- استانداردهای مشترک با API برای روغن‌های کم‌ویسکوزیه و بهینه در مصرف سوخت.

تفاوت بین درجه بندی‌های مختلف

تفاوت اصلی بین درجه بندی‌های مختلف این است که تعیین‌کننده عمل‌کرد هر نوع روغن موتور است. در حالی که درجه‌بندی SAE به ویسکوزیته روغن اشاره دارد، درجه‌بندی API عمل‌کرد و کاربرد مناسب روغن را تعیین می‌کند. این درجه بندی‌ها بر روی نماد API Service Classification که به عنوان API «دونات» شناخته می‌شود نمایش داده می‌شوند و تاثیر بسزایی در انتخاب روغن مناسب برای موتور دارند.

نقش درجه‌بندی در عمل‌کرد روغن موتور

درجه‌بندی API یکی از معیارهای اصلی برای انتخاب روغن موتور مناسب است و تعیین‌کننده کارایی و عمل‌کرد آن است. با توجه به اهمیت API Classification System در تشخیص روغن‌های موتور، شرکت AMSOIL با ارائه روغن‌های سنتتیک با کیفیت بالا و منحصر به فرد مانند اولین روغن موتور سنتتیک API-qualified در سال ۱۹۷۲، توانسته است استانداردهای حداقلی API را برآورده سازد و با ارائه ضمانت محدود خود، اعتماد مشتریان را جلب کند و عمل‌کرد بالاتری نسبت به روغن‌های معمولی داشته باشد.

روغن موتورها بر اساس درجه بندی‌های مختلفی تهیه می‌شوند که از آنجایی که موتورهای مختلف نیاز‌های مختلفی دارند، انتخاب درست روغن موتور بسیار مهم است.

روغن موتورهای تک درجه

روغن موتورهای تک درجه از جمله روغن‌های معمولی هستند که از نفت خام استخراج‌شده‌و با افزودنی‌هایی که در حفاظت موتور، لزجت و تجزیه حرارت کمک می‌کنند، تولید می‌شود. این نوع روغن معمولا ارزانتر است و باید هر ۳۰۰ تا ۵۰۰ مایل تعویض شود.

روغن موتورهای چند درجه

روغن موتورهای چند درجه از ترکیبات شیمیایی ساخته شده‌اند و از افزودنی‌های با کارایی بالا برای بهبود خواص کاهنده اصطکاک استفاده می‌شود. این نوع روغن موتور عمل‌کرد خوبی در کاهش اصطکاک، مقابله با دماهای متناوب و روانی خوب از طریق موتور دارد. روغن موتورهای چند درجه باید بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ مایل تعویض شود و ممکن است تا سه برابر بیشتر از روغن معمولی دوام داشته باشد.

مقایسه روغن موتور تک درجه و چند درجه

مقایسه روغن موتور تک درجه و چند درجه نشان می‌دهد که روغن تک درجه برای ماشین‌هایی با مصرف سوخت بالا مناسب است در حالی که روغن چند درجه برای ماشین‌هایی با مصرف سوخت کمتر و در شرایط دمایی مختلف مفید است. انتخاب نوع و درجه مناسب روغن موتور بستگی به نوع ماشین و شرایط محیطی دارد که بهتر است با مکانیک مورد اعتماد خود مشورت کنید.

جدول نمونه درجه‌بندی SAE

در جدول زیر می‌توانید رایج‌ترین درجات روغن موتور، عملکرد آن‌ها در شرایط مختلف دمایی و کاربردهای پیشنهادی برای انواع خودرو را مشاهده کنید:

درجه SAE	عملکرد در دمای پایین	عملکرد در دمای بالا	کاربرد
0W-20	بسیار روان در سرما	صرفه‌جویی سوخت	خودروهای مدرن
5W-30	جریان‌پذیری مناسب	محافظت متعادل	رایج‌ترین انتخاب
10W-30	کمی غلیظ‌تر	مناسب خودروهای قدیمی	خودروهای با دمای بالا
15W-40	مقاوم‌تر در گرما	فیلم روغن قوی‌تر	خودروهای دیزلی سنگین

نکات کلیدی برای انتخاب روغن موتور مناسب

با دقت کردن به چند عامل مهم، می‌توانید بهترین روغن موتور را برای خودروی خود انتخاب کنید:

دفترچه خودرو را مبنا قرار دهید.
شرایط آب‌وهوایی را در نظر بگیرید؛ در مناطق سرد از روغن‌هایی با عدد پایین‌تر قبل از W استفاده کنید.
نوع رانندگی اهمیت دارد؛ رانندگی شهری سنگین با ترافیک نیاز به روغن با کیفیت بالاتر دارد.
نوع موتور (بنزینی یا دیزلی) تعیین‌کننده استاندارد مورد نیاز شماست.

چگونه درجه‌بندی روغن موتور را بخوانیم

رمزگشایی از اعداد و حروف موجود در برچسب روغن موتور

برای درک درجه‌بندی روغن موتور، باید به نشانه‌ها و اعداد موجود در برچسب‌های روغن موتور توجه کرد. به‌طور معمول، در برچسب هر روغن موتور، مقدار SAE و API مشخص می‌شود. مقدار SAE برای تعیین ضخامت روغن در دماهای مختلف و مقدار API برای نشان دادن کیفیت و استاندارد روغن موتور است. با مطالعه این اعداد و حروف می‌توانید به راحتی درک کنید که روغن مورد نظر شما برای موتور خودرو مناسب است یا خیر.

معرفی استانداردهای بین‌المللی برای درجه بندی

استانداردهای بین‌المللی مانند SAE و API باعث شده‌اند که انتخاب روغن موتور مناسب برای موتور خودرو آسان‌تر شود. استاندارد SAE بر اساس دمای کارکرد موتور و ضخامت روغن طبقه‌بندی می‌شود، در حالی که استاندارد API برای نشان دادن کیفیت و عمل‌کرد روغن است. با رعایت این استانداردها می‌توانید از بهره وری بیشتری از موتور خود لذت ببرید.

تاثیر فصل‌ها بر انتخاب درجه‌بندی روغن موتور

فصل‌ها تاثیر زیادی بر انتخاب درجه‌بندی روغن موتور دارند. درجه بندی‌های زمستانه با حروف W برای شرایط سرد و درجه بندی‌های تابستانه با حروف بعد از W برای شرایط گرم مورد استفاده قرار می‌گیرند. انتخاب درجه‌بندی مناسب بر اساس فصل‌ها باعث بهبود عمل‌کرد و افزایش عمر موتور خودرو می‌شود.

با مراعات این نکات و مطالعه دقیق برچسب‌های روغن موتور و استانداردهای موجود، می‌توانید از انتخاب صحیح و کارایی بالاتر برای موتور خود لذت ببرید و از خرابی‌های غیرقابل جبران به موتور خود جلوگیری کنید.

عوامل موثر بر انتخاب درجه‌بندی مناسب روغن موتور

نوع خودرو و مدل موتور

برای انتخاب روغن مناسب برای خودرو، باید نوع خودرو و مدل موتور را در نظر گرفت. این اطلاعات معمولا از دفترچه راهنمای خودرو قابل استخراج هستند. وزن روغن توصیه‌شده‌برای خودرو باید رعایت شود و همچنین باید به این نکته توجه داشت که برند روغن انتخابی دارای نماد ستاره از انجمن نفت آمریکا باشد که نشان‌دهنده استانداردهای کیفیت است.

شرایط آب و هوایی و محیطی

عوامل محیطی مانند دما، رطوبت و شرایط آب و هوایی باید در انتخاب روغن موتور مد نظر قرار گیرند. برای شرایط گرم و سرد، روغن‌های با درجه حرارت مناسب باید انتخاب شوند تا عمل‌کرد خودرو بهینه باشد.

سبک رانندگی و استفاده از خودرو

سبک رانندگی و نحوه استفاده از خودرو نیز باید در نظر گرفته شوند. برای رانندگی در شهر با ترافیک گرم، روغن با ویسکوزیته مناسب برای محیط‌های شهری باید انتخاب شود تا موتور به خوبی عمل کند.

انتخاب بین انواع روغن ها:

روغن‌های ترکیبی
روغن‌های سنتی
روغن‌های سنتزی

هرکدام از این انواع روغن دارای ویژگی‌ها و مزایا و معایب خاص خود هستند. برای مثال، روغن‌های ترکیبی می‌توانند عمر موتور را افزایش دهند، در حالی که روغن‌های سنتی ممکن است قابلیت محافظت بیشتری در برابر فشارهای بالا داشته باشند.

نتیجه گیری

با توجه به اهمیت درجه‌بندی روغن موتور برای عمل‌کرد بهینه خودرو، می‌توان نتیجه گرفت که انتخاب درست روغن موتور بر اساس نوع و مدل موتور، شرایط آب و هوایی و استانداردهای بین‌المللی می‌تواند به بهبود کارایی و عمر موتور کمک کند. اطلاعات موجود بر روی برچسب‌ها و نشانه‌های روغن موتور، به کاربران کمک می‌کند تا درجه بومدی روغن موتور را به درستی تفسیر کنند و روغن مناسب برای موتور خودرو خود را انتخاب کنند. بنابراین، انتخاب درجه‌بندی مناسب روغن موتور، یکی از عوامل اساسی برای حفظ عمر و عمل‌کرد بهینه موتور خودرو است.