ثبات رنگ در برابر مالش، نخستین بار در سال ۱۳۴۶ از سوی سازمان ملی استاندارد ایران تدوین و منتشر شد و بر مبنای پذیرش استاندار‌های بین‌المللی، برای چهارمین بار در سال ۱۳۹۵ مورد بازبینی کارشناسی قرار گرفت. این بازبینی اخیر به استناد بند ۱ ماده ۳ قانون اصلاح قوانین و مقررات مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، به‌عنوان استاندارد ملی ایران با موضوع پوشاک و فرآورده‌های نساجی در زمینه آزمون‌های ثبات رنگ- ثبات رنگ در برابر مالش شناخته می‌شود. آزمونه‌های نساجی در این استاندارد یک بار با پارچه پنبه‌ای خشک و یک بار با پارچه پنبه‌ای مرطوب توسط دستگاه مخصوص تحت مالش قرار می‌گیرند و ارزیابی نهایی در مورد آن‌ها از نظر ثبات رنگ در برابر مالش صورت می‌گیرد.
اهداف و دامنه کاربردی استاندارد آزمون‌های ثبات رنگ- ثبات رنگ در برابر مالش
هدف از تدوین این استاندارد تعیین روش ارزیابی مقاومت رنگ کالا‌های نساجی از هر نوع و شکل ازجمله کفپوش‌ها و سایر محصولات پرزدار در اثر مالش و لکه‌گذاری بر روی دیگر کالا‌های نساجی است.
استاندارد ثبات رنگ در برابر مالش برای کالا‌های نساجی تهیه شده از همه انواع الیاف به شکل نخ یا پارچه به انضمام کفپوش‌های نساجی اعم از رنگرزی شده یا چاپ شده کارایی دارد و در دو حالت خشک و مرطوب قابل انجام دادن است.
وسایل مورد نیاز استاندارد آزمون‌های ثبات رنگ- ثبات رنگ در برابر مالش
دستگاه آزمون: دارای حرکت رفت و برگشتی در خط مستقیم و دو اندازه مختلف انگشتی که برای سنجش کالا‌های نساجی مختلف ویژگی‌های متفاوتی دارد و در متن استاندارد در مورد آن‌ها توضیح داده شده است.
پارچه مالشی پنبه‌ای: پارچه پنبه‌ای آهار‌گیری و سفیدگری شده و بدون تکمیل و مربع شکل، در ابعاد مشخص.
کاغذ سمباده نرم ضد آب یا توری سیمی: توری سیمی از جنس فولاد ضد زنگ که قطر سیم به‌کاررفته در آن یکی میلی‌متر و عرض هر شبکه حدود ۲۰ میلی‌متر باشد.
معیار خاکستری: به‌منظور ارزیابی درجه لکه‌گذاری مطابق با استاندارد ISO ۱۰۵-A۰۳
آماده‌سازی آزمونه‌ها در استاندارد آزمون‌های ثبات رنگ- ثبات رنگ در برابر مالش
برای آزمون پارچه یا کفپوش چهار قطعه آزمون به ابعاد حداقل ۵۰ در ۱۴۰ میلی متر مورد نیاز است تا دو قطعه مورد نیاز برای روش آزمون خشک و دو قطعه مورد نیاز برای آزمون مرطوب را پوشش بدهد.
اگر کالای مورد آزمون نخ باشد، باید با دقت آن را به پارچه تبدیل کرد یا به دور یک تکه مقوای نازک مستطیلی شکل در جهت طول کشیده شود مورد آزمون قرار بگیرد.
تمامی آزمونه‌ها و پارچه مالشی باید حداقل به مدت ۴ ساعت در شرایط محیطی استاندارد طبق استاندارد ISO ۱۳۹ قرار داده شود.
روش آزمون استاندارد آزمون‌های ثبات رنگ- ثبات رنگ در برابر مالش
۱- کلیات آزمون:
در این آزمون هر یک از آزمونه‌ها توسط گیره به پایه دستگاه مالش محکم می‌شوند؛ به‌طوری‌که طول آزمونه در جهت حرکت بازوی دستگاه قرار می‌گیرد. مابین صفحه پایه آزمونه، یک قطعه توری سیمی یا کاغذ سمباده به منظور جلوگیری از لغزش آزمونه قرار داده می‌شود.
اگر آزمونه دارای رنگ‌های مختلف باشد، موقعیت نمونه باید طوری تنظیم شود که تمام رنگ‌های موجود در طرح پارچه توسط انگشتی تحت مالش قرار بگیرد. درصورتی‌که این کار امکان‌پذیر نبود، آزمونه‌های جداگانه باید تهیه شود و هر کدام به‌صورت جداگانه بررسی شوند.
۲- مالش خشک
پارچه مالشی آماده شده طبق اصول آزمون به انتهای انگشتی دستگاه مالش به‌صورت صاف و موازی با جهت حرکت انگشتی قرار داده می‌شود و با سرعت یک دور در ثانیه به جلو و عقب مالش داده می‌شود. این عمل ۲۰ بار در خط مستقیم و مسیری به طول ۱۰۴ میلی‌متر تکرار می‌شود. سپس آزمونه در شرایط محیطی استاندارد توصیف شده قرار داده می‌شود و هرگونه مواد لیفی اضافه را که احتمالاً در ارزیابی و درجه‌بندی تأثیر می‌گذارد، جدا می‌شود.
۳- مالش مرطوب:
در این روش یک قطعه پارچه مالشی آماده‌سازی شده توزین شده و در آب مقطر غوطه‌ور می‌شود. پارچه مجدداً وزن می‌شود و آزمونگر مطمئن می‌شود که آزمونه حداقل ۹۵ درصد رطوبت را جذب کرده است. بعد طبق شرایط و اصول آزمون مالش خشک تحت مالش قرار داده می‌شود و ارزیابی ثبات رنگ صورت می‌گیرد.
گزارش آزمون استاندارد آزمون‌های ثبات رنگ- ثبات رنگ در برابر مالش
گزارش آزمون ثبات رنگ در برابر مالش باید حاوی آگاهی‌های زیر باشد:
۱- روش آزمون استاندارد ملی ایران ۲۰۴
۲- نوع انگشتی به‌کاررفته و میزان نیروی اعمال شده
۳- گزارش مالش خشک انجام شده یا مالش مرطوب، همراه با درصد جذب رطوبت
۴- مدت زمان آماده‌سازی نمونه‌ها و پارچه‌های مالشی و همچنین شرایط محیطی در هنگام آزمون
۵- اطلاعات مربوط به جهت قرار گرفتن آزمونه در محل؛ مثلاً در جهت تار و پود یا اریب
۶- عدد مربوط به درجه لکه‌گذاری برای هر آزمونه
۷- تاریخ انجام آزمون