برای نخستین بار در سال ۱۳۵۶ توسط سازمان ملی استاندارد ایران تدوین شد و در سال ۱۳۷۹ مورد تجدید نظر و بازنگری قرار گرفت. بازنگری اخیر به استناد بند ۱ ماده ۳ قانون اصلاح قوانین و مقررات موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، به‌عنوان استاندارد ملی ایران در این زمینه شناخته شده و توسط این سازمان منتشر می‌شود. این استاندارد با تشریح اصلی‌ترین ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی و روش‌های آزمون البسه زیر مردانه پنبه‌ای، اطلاعات دقیقی را در اختیار تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان این محصول قرار می‌دهد و از این جهت نقش مؤثری در هماهنگی و همگامی با پیشرفت‌ها و تحولات ملی و جهانی ایفا می‌کند.
اهداف و دامنه کاربردی استاندارد البسه زیر مردانه- ویژگیها
هدف از تدوین این استاندارد تعیین ویژگیها، بسته‌بندی، نشانه‌گذاری و نمونه‌برداری البسه زیر مردانه با بافت حلقوی پودی و جنس صد درصد پنبه است و برای محصولات تکمیل شده و آماده عرضه به بازار اجرا می‌شود.
این استاندارد ویژگی‌های مربوط به عملیات رنگرزی، نوع تکمیل و طرح پارچه را دربر نمی‌گیرد.
اصطلاحات مهم در استاندارد البسه زیر مردانه- ویژگیها
- پارچه حلقوی پودی: پارچه‌ای که با ماشین گرد باف تهیه شده و از به هم پیوستن حلقه‌هایی که به وسیله سوزن‌های بافت به هم اتصال پیدا می‌کنند، تشکیل می‌شود. کشش این‌گونه پارچه‌ها در جهت عرض بیشتر از جهت طول است و نخ بافت به آسانی از انتهای بافت پارچه باز و جدا می‌شود.
- بهر: به کالاهایی گفته می‌شود که هم‌جنس، هم نوع و هم اندازه و دارای خواص فیزیکی و شیمیایی و ظاهری یکسانی باشند.
ویژگی‌های البسه زیر مردانه در این استاندارد
- ثبات رنگ: درجه تغییر رنگ لکه‌گذاری پارچه در برابر عوامل مختلف طبیعی، مکانیکی و شیمیایی باید مطابق با داده‌های جدول شماره ۱ در متن استاندارد باشد. این جدول حاوی داده‌های هفت عامل مختلف نور، شستشو، عرق بدن، مالش خشک، مالش مرطوب، فشار گرم با اتوی مرطوب و فشار گرم با اتوی خشک است.
- میزان تغییر ابعاد: میزان تغییر ابعاد در برابر شستشو در آب در جهت طول و عرض باید حداکثر ۳ درصد باشد. (طبق روش آزمون استاندارد ملی ایران شماره ۱۲۴۲)
- میزان PH: اندازه PH محلول مستخرجه از پارچه این نوع البسه باید ۶ تا ۸ باشد. (طبق روش آزمون استاندارد ملی ایران شماره ۱۹۵۱)
- وزن: وزن متر مربع پارچه البسه به توافق تولیدکننده و سفارش‌دهنده ربط دارد؛ با حد رواداری ۳ درصد مقدار اظهار شده.
- اندازه البسه: این ویژگی با توجه به مدل (اسلیپ و پادار) و سایز (کوچک، متوسط، بزرگ و…) باید مطابق با مقادیر در نظر گرفته شده در جداول شماره ۲ و ۳ باشد؛ با حد رواداری ۱ سانتی‌متر. در این جداول اندازه البسه زیر مردانه اسلیپ با توجه به طول، نصف پهنای کمر، نصف گشادی دور پا و اندازه قسمت میانی، و اندازه البسه زیر مردانه پادار با توجه به طول، نصف پهنای کمر، پهنای باسن و نصف گشادی دم‌پا مشخص شده است.
- آستر: قسمت میانی البسه از سمت داخل باید دارای آستر پنبه‌ای سفید و یا همرنگ با البسه باشد و درز آستر باید حتماً از سمت داخل دوخته شود.
- دوخت البسه: در صورت استفاده از نخ رنگی در دوخت، نخ باید دارای ویژگی‌های ثبات رنگ مطابق با جدول شماره ۱ باشد. در مورد حداقل تعداد بخیه‌های دوخت اصلی هم رعایت حداقل ۴ بخیه در هر سانتی‌متر، بدون جمع شدگی و دارای سردوزی الزامی است.
- کش مورد مصرف در البسه زیر مردانه: باید مطابق با دستورالعمل‌های استاندارد ملی ایران شماره ۲۲۶۴ باشد و طبق توافق سفارش‌دهنده و تولیدکننده دارای کش پهن یا لیفه‌ای باشد. حداقل تعداد کش در عرض کش لیفه‌ای باید ۵ عدد باشد و در صورتی که از کش رنگی در تهیه البسه زیر مردانه استفاده شده باشد، ثبات رنگ آن باید مطابق با جدول شماره ۱ باشد. دوخت دو سر کش نیز باید به‌صورت زیگزاگ روی هم با ماشین کش‌دوز انجام شود.
- عیوب غیرمجاز: البسه زیر هنگام بازرسی و آزمون‌های چشمی باید عاری از عیوبی مانند سوراخ و دانه دررفتگی، رگه رگه بودن، قیچی خوردگی، لکه، بریدگی، سوختگی، هم‌وزن نبودن در بهر، بدون آستر بودن و… باشد.
بسته‌بندی و نشانه‌گذاری در استاندارد البسه زیر مردانه- ویژگیها
• بسته‌بندی البسه زیر مردانه:
این نوع البسه باید بعد از تولید درون پوششی از جنس پلی‌اتیلن یا سلوفان قرار بگیرد.
• نشانه‌گذاری البسه زیر مردانه:
برچسب دائمی البسه باید حاوی اطلاعاتی به شرح زیر باشد:
اندازه
جنس (صد درصد پنبه)
علامت تجاری یا نام کارخانه تولیدکننده
علائم راهنمای نگه‌داری مطابق با استاندارد ملی ایران شماره ۹۳۳
نام کشور سازنده
سایر نشان‌های مورد نیاز
در مورد نشانه‌گذاری روز البسه هم درج اطلاعاتی نظیر اندازه، جنس، شماره رنگ، وزن خالص و ناخالص، نشانه چتر، نشانه قلاب که بر روی آن ضربدر کشیده شده باشد بر روی بسته‌بندی الزامی است.