استاندارد پارچه كشباف پودی پنبه پلی‌استر، در سال ۱۳۷۳ توسط سازمان ملی استاندارد ایران تهیه و تنظیم شد و هم‌اکنون به استناد بند ۱ ماده ۳ قانون اصلاحی قوانین و مقررات مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، به‌عنوان استاندارد رسمی ایران در این زمینه منتشر می‌شود. این استاندارد اصلی‌ترین ویژگی‌ها و روش‌های آزمون پارچه کشباف پودی پنبه پلی‌استر را بررسی می‌کند و برای راهنمایی بیشتر تولید‌کنندگان و مصرف‌کنندگان این منسوجات، به روش‌های بسته‌بندی و نشانه‌گذاری محصولات آماده ارائه به بازار هم می‌پردازد.
هدف و دامنه کاربری استاندارد پارچه كشباف پودی پنبه پلی‌استر
تعیین ویژگی‌ها، روش‌های آزمون، نمونهبرداری، بسته‌بندی و علامت‌گذاری انواع پارچه كشباف پودی تهیه شده از نخ مخلوط پنبه و پلی‌استر، هدف اصلی این استاندارد را تعریف می‌کند.
این استاندارد در مورد كلیه پارچههای كشباف پودی كه از نخ مخلوطِ پلی‌استر و پنبه به نسبتهای (۵۰ ـ ۵۰) یا (۶۵ ـ ۳۵) تشكیل شده و بر روی ماشین‌های گردباف بافته شده باشند، کاربرد دارد. اتمام یافتن كلیه عملیات تكمیلی و قابل عرضه بودن محصولات به بازار هم پیش‌شرط دیگر کاربرد این استاندارد است که ویژگی‌های مربوط به عملیات رنگرزی و نوع تكمیل و طرح و نقشه را هم دربر نمی‌گیرد.
مهم‌ترین تعارف در استاندارد پارچه كشباف پودی پنبه پلی‌استر
- طاقه: حداقل ۱۵ متر پارچه (با حد رواداری ۵ درصد نسبت به مقدار اظهار شده) كه به‌طور منظم و محكم دور یک تخته یا مقوا به شكل مستطیل یا استوانه به‌صورت دولا یا یك لا پیچیده باشد.
- عدل: عبارت است از بستههایی كه درون آن ۱۲ تا ۲۴ طاقه قرار داده شود.
- ردیف: حلقههای بافت كه در جهت طول پارچه قرار گرفته باشد.
- رج: حلقههای بافت كه در جهت عرض پارچه قرار گرفته باشد.
مهم‌ترین ویژگی‌ها در استاندارد پارچه كشباف پودی پنبه پلی‌استر
- ویژگی‌های کلی نخ مخلوط پلی‌استر و پنبه به ترتیب به نسبتهای (۵۰ ـ ۵۰) و (۶۵ ـ ۳۵) باید طبق استاندارد ملی ایران شماره ۲۶۹۴ باشد.
- ثبات رنگ پارچه کشباف: درجه تغییر رنگ و درجه لكهگذاری این نوع پارچه در برابر عوامل مختلفی مانند نور، شستشو، عرق بدن و… طبق جدول شماره ۱ موجود در متن استاندارد و روش‌های آزمون استاندارد معرفی شده برای آن‌ها تعیین می‌شود.
- حداكثر تغییر ابعاد ( كاهش و یا افزایش ) پس از شستشو: حداکثر ۲ درصد در جهت طول و عرض. ( طبق روش آزمون استاندارد ملی ایران شماره ۱۲۴۲)
- ارزش PH مستخرجه از محلول: نباید كمتر از ۶/۵ و بیشتر از ۷/۵ باشد. (طبق روش آزمون استاندارد ملی ایران شماره ۱۹۵۱)
- حداقل مقاومت در برابر تركیدگی: برای پارچههای یكرو سیلندر ۸ و برای پارچههای دو رو سیلندر ۱۱ كیلوگرم نیرو بر سانتی‌متر مربع. ( طبق روش آزمون استاندارد ملی ایران شماره ۶ ـ ۵۶۷)
- مقاومت پارچه در برابر پرز دهی: میزان پرز دهی و سایر اثرات سطحی در ۱۴۴۰۰ دور دستگاه PILLING BOX باید حداقل ۴ باشد.
- وزن متر مربع پارچه: نباید از ۵ درصد مقدار اظهار شده تجاوز کند. (طبق روش آزمون استاندارد ملی ایران شماره ۱۷۱۹)
- عرض پارچه باید طبق مقدار اظهارشده با حد رواداری ۲ درصد باشد. (طبق روش آزمون استاندارد ایران شماره ۱۷۲۲)
- تعداد رج و ردیف در هر دسیمتر: باید طبق مقدار اظهار شده با حد رواداری ۴ حلقه برای گیجهای ۱۸ الی ۲۴ و ۸ حلقه برای گیجهای ۲۶ الی ۳۰ در دسیمتر باشد. (طبق روش آزمون استاندارد ملی ایران شماره ۱۷۲۱)
- عیوب غیرمجاز در پارچه كشباف پودی پنبه پلی‌استر: سوراخ و دانه دررفتگی، رگه رگه بودن و نایكنواختی رنگی، آثار لكه و زردی، خط‌های طولی در اثر خرابی سوزن یا پلاتین و…
- عیوب مجاز: حداكثر یك رگه افقی در هر ۱۵ متر پارچه به طول یك رج بافت ( با فاصله حداقل ۱۵ متر از هم) یا دانه زدگی و حلقه دررفتگی حداكثر به اندازه ۲ حلقه طولی و عرضی در۳۰ متر پارچه
اصول بسته‌بندی و نشانه‌گذاری در استاندارد پارچه كشباف پودی پنبه پلی‌استر
• بسته‌بندی پارچه كشباف پودی پنبه پلی‌استر
طبق دستورالعمل‌های این استاندارد، پارچه باید به دور یك صفحه مقوایی یا تختهای به شکل منظم و محكم و یکپارچه طاقه پیچی شود. پارچهها باید توسط نوار كاغذی و یا مشابه آن در هر طاقه مهار شود و در كیسههای پلیاتیلن یا سلوفان بیرنگ گذاشته شود.
طاقه‌ها باید برای عدلبندی در مقابل نفوذ گردوغبار مقاوم شوند و تسمه کشی یا مفتول كشی آن‌ها هم بدون آسیب رساندن به طاقه‌ها انجام شود.
• نشانه‌گذاری پارچه كشباف پودی پنبه پلی‌استر
برای نشانه‌گذاری طاقه‌ها باید اطلاعاتی نظیر نام و نشان سازنده، نوع جنس ( درصد مخلوط پنبه پلی‌استر)، شماره سفارش و… بر روی یك برچسب آویز ثبت شده و از گوشه انتهایی طاقه آویخته شود. نشانه‌گذاری کارتن‌ها هم باید با ثبت اطلاعات مختلفی مانند شماره عدل یا كارتن، تعداد طاقه، وزن ناخالص، وزن خالص، نشانه چتر و… همراه شود.