پتوي تار و پودي اكريليكي – ويژگي ها و روش آزمون
استاندارد نساجی- پتوی تار و پودی اکریلیکی- ویژگی‌ها و روش آزمون، برای بار اول در سال ۱۳۶۳ توسط سازمان ملی استاندارد ایران تهیه و تدوین شد و در سال ۱۳۹۳ برای سومین بار مورد بازنگری قرار گرفت که هم‌اکنون این بازنگری به استناد بند ۱ ماده ۳ قانون اصلاح قوانین و مقررات مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، به‌عنوان استاندارد ملی ایران در زمینه پتوی تار و پودی اکریلیکی منتشر می‌شود. این استاندارد برای مهم‌ترین ویژگی‌های پتوی اکریلیکی قواعد یا مقادیر مشخصی تعیین کرده است و در مورد اصول بسته‌بندی و نشانه‌گذاری آن هم اطلاعات کافی را در اختیار تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان این محصول قرار می‌دهد.
اهداف و دامنه کاربردی استاندارد نساجی- پتوی تار و پودی اکریلیکی- ویژگی‌ها و روش آزمون
هدف از تدوین این استاندارد تعیین ویژگی‌ها، علامت‌گذاری، بسته‌بندی و نمونه‌برداری انواع پتوی تار و پودی اکریلیکی از نوع مینک یا غیرمینک بافته شده روی ماشین‌های بافندگی تار و پودی است.
این استاندارد برای پتو‌هایی که پود آن از جنس صد درصد اکریلیک از الیاف نو و نخ تار آن از جنس صد درصد پنبه، پنبه یا ترکیب پلی‌استر و صد درصد پلی‌استر باشد کاربرد داد، به شرطی که عملیات تولید آن خاتمه یافته و آماده عرضه در بازار باشد.
اصطلاحات مهم در استاندارد نساجی- پتوی تار و پودی اکریلیکی
- بهر: به مجموعه‌ای از کالا‌ها که دارای خواص فیزیکی و شیمیایی یکسان (از نظر نوع نخ تار، نوع نخ پود، پهنا، وزن و… ) باشند، بهر گفته می‌شود.
- نمره نخ در سیستم متریک: طولی از نخ برحسب متر به وزن ۱ گرم.
- تکس: بیان‌کننده نمره نخ (وزن مخصوص خطی) است و عبارت است از وزن ۱۰۰۰ متر نخ برحسب گرم.
- روبان: پارچه حاشیه که در سیستم تار و پودی یا حلقوی بافته و به دور پتو دوخته شده باشد.
ویژگی‌های اصلی پتوی تار و پودی اکریلیکی و روش آزمون‌ها
- ثبات رنگ: درجات ثبات رنگ پتو و روبان آن در مقابل عوامل مختلفی مانند، نور، شستشو، مالش خشک و مالش مرطوب باید با توجه به داده‌های موجود در جدول شماره ۱ موجود در متن استاندارد تعیین شود. در این جدول ثبات رنگ پتو در زمینه‌های حداقل درجه رنگ برای پتو و روبان پتو به‌صورت جداگانه، و حداقل درجه لکه‌گذاری در برابر عوامل ذکر شده تعیین شده است و روش آزمون هر کدام به شماره استاندارد‌های ملی ایران مربوط به آزمون هر کدام از عوامل ارجاع داده شده است.
- نخ تار: ویژگی‌های نخ تار پنبه‌ای مورد مصرف برای تهیه این پتو باید طبق استاندارد ملی ایران شماره ۲۴۴۴، و نخ صد درصد پلی‌استر یکسره تکسچره شده طبق استاندارد ملی ایران شماره ۹۲۷ باشد. نخ تار مخلوط پنبه و پلی‌استر نیز باید مطابق با اظهارات با حد رواداری ۲ درصد باشد.
- نخ پود: نمره نخ پود این نوع پتو باید با داده‌های جدول شماره ۲ موجود در متن این استاندارد مطابق باشد و در مورد سایر ویژگی‌ها نیز به استاندارد ملی ایران شماره ۲۴۴۵ مراجعه شود.
- حداقل استحکام کششی در حد پارگی: باید حداقل ۴۵ کیلوگرم نیرو باشد. (روش آزمون طبق استاندارد ملی ایران شماره ۱-۱۱۴۷)
- حداکثر تغییر ابعاد پس از غوطه‌وری در آب سرد: باید حداکثر ۲ درصد باشد. (روش آزمون طبق استاندارد ملی ایران شماره ۱۲۴۲)
- ابعاد پتو: باید طبق ابعاد پیشنهادی موجود در جدول شماره ۳ موجود در متن استاندارد باشد. روش اندازه‌گیری ابعاد پتوی تار و پودی اکریلیک هم به این نحو است که پتو باید به‌صورت صاف و بدون تا و چین خورگی پهن شود و ابعاد آن در هر جهت در سه نقطه متفاوت با استفاده از یک وسیله اندازه‌گیری مدرج برحسب سانتی‌متر ثبت شده و میانگین آن‌ها محاسبه شود.
- کناره: کناره پتو باید بدون موج و به‌طور یکنواخت و مستقیم بافته شده باشد.
- حاشیه پتو: طبق دستورالعمل این استاندارد، لبه‌های پتو باید به‌صورت زیگزاگ سردوزی شده یا با روبان مقاوم به‌نحوی دوخته شده باشد که از خارج شدن نخ در حین استفاده جلوگیری کند. جنس و نوع بافت پارچه روبان هم با طبق استاندارد ۲۵۸۵ باشد.
- عیوب غیرمجاز: این ویژگی در استاندارد پتوی اکریلیک شامل هرگونه نایکنواختی ظاهری، رفوی قابل روئیت، گره، زردی، رگه عرضی و طولی، سرکجی، موج‌دار بودن، نقشه اشتباه و… می‌شود که با بازرسی چشمی قابل شناسایی است.
نشانه‌گذاری و بسته‌بندی در استاندارد نساجی- پتوی تار و پودی اکریلیکی
1- نشانه‌گذاری پتو تار و پودی اکریلیکی:
اطلاعات ارائه شده برای نشانه‌گذاری این محصول باید طبق استاندارد ملی ایران شماره ۶۰۲۰ باشد.
2- بسته‌بندی پتو تار و پودی اکریلیکی:
• بسته‌بندی پتو: پتو باید در سلوفان یا پلی‌اتیلن شفاف بی‌رنگ یا درون کیف‌های مخصوص پتو بسته‌بندی شود.
• بسته‌بندی پتو در کارتن یا عدل: کارتن یا عدل باید متناسب با پتو انتخاب شود. پتو‌های باید در کارتنها یا عدل‌های هم نوع و هم‌شکل بسته‌بندی شوند و جنس کارتن یا عدل هم به‌نحوی باشد که از نفوذ گردوغبار و مشابه آن جلوگیری کند.
• نشانه‌گذاری کارتن یا عدل: قسمت خارجی هر بسته باید دارای اطلاعات مختلفی باشد. نام ونشان سازنده، جنس پتو، تعداد پتو، شماره کارتن، شماره بهر، وزن خالص، وزن ناخالص و… ازجمله این اطلاعات است.