استاندارد پاک‌کننده‌ها- شیشه پاک کن بر پایه حلال- ویژگی‌ها و روش‌های آزمون، نخستین بار در سال ۱۳۷۱ توسط سازمان ملی استاندارد ایران تدوین شد و بعد از آن برای اولین بار در سال ۱۳۹۱ مورد تجدید نظر کارشناسی قرار گرفت. هم‌اکنون تجدید نظر اخیر در این استاندارد به استناد بند ۱ ماده ۳ قانون اصلاح قوانین و مقررات مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، به‌عنوان استاندارد ملی در این زمینه شناخته شده و منتشر می‌شود.
این استاندارد در مورد ویژگی‌های انواع پاک‌کننده از نوع شیشه پاک کن بر پایه حلال بحث می‌کند و به تشریح شرایط و دستورالعمل‌های لازم برای انجام آزمون‌های این فرآورده توسط مراکز آزمایشگاه شیمیایی می‌پردازد.
اهداف و دامنه کاربرد استاندارد پاک‌کننده‌ها- کنترل کیفیت شیشه پاک کن بر پایه حلال
هدف از تدوین این استاندارد تعیین ویژگی‌ها و روش آزمون، نمونه‌برداری (طبق استاندارد ملی ایران شماره ۱۷۷۰ سال ۱۳۸۰)، بسته‌بندی و نشانه‌گذاری پاک‌کننده‌های مایع با ترکیب مشخصی است که به منظور تمیز کردن سطوح شیشه‌ای استفاده می‌شود. این استاندارد در مورد محلول‌های شیشه پاک کن بدون حلال کاربرد ندارد و تفاوت کاربرد و استفاده از آن‌ها را از طریق هشدار در مورد احتمال تأثیرات نامطلوب استفاده از شیشه پاک کن بر پایه حلال بر روی سطوح غیر شیشه‌ای مانند سطوح پلاستیکی، گوشزد می‌کند.
ویژگی‌های محلول‌های شیشه پاک کن بر پایه حلال طبق این استاندارد
ویژگی‌های عمومی شیشه پاک کن بر پایه حلال
این محلول باید یکنواخت، شفاف و عاری از بوی آزاردهنده باشد.
تمامی مواد مصرفی این محصول باید جزء لیست اقلام مجاز سازمان غذا و دارو باشد.
ویژگی‌های اصلی شیشه پاک کن در شرایط انبارش و دمای منفی ۴۰ و مثبت ۵ درجه سلسیوس و دور از تابش مستقیم آفتاب و در ظروف دربسته تا زمان تعیین شده برای انقضاء، باید پایدار باشد.
ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی
ترکیبات: این محلول می‌تواند دارای پاک‌کننده‌های سنتزی، آب، حلال‌ها (الکل‌های تک عاملی و چند عاملی، گلیکول، گلیکول اتر) و اسانس و رنگ باشد. استفاده از متانل، اتیلن گلیکول منو متیل اتر، اتیلن گلیکول منو اتیل اتر، قلیاهای معدنی و نمک‌های قلیایی در این محلول مجاز نیست.
تطبیق با مقادیر تعیین شده: ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی از محلول بعد از مورد آزمون قرار گرفتن باید مطابق با مقادیر مشخص شده در جدول شماره ۱ در این استاندارد باشد. این جدول ویژگی‌های و حدود قابل قبول و روش‌های آزمون مواردی مانند نقطه اشتعال، آب موجود، مواد غیر فرار، کل مواد فعال در سطح و غیره را مشخص کرده است.
آشنایی با برخی از روش‌های آزمون استاندارد پاک‌کننده‌ها- شیشه پاک کن بر پایه حلال- ویژگی‌ها و روش‌های آزمون
روش آزمون اندازه‌گیری نقطه اشتعال
طبق استاندار ملی ایران شماره ۱۲۶۹۱ سال ۱۳۸۰ اندازه‌گیری می‌شود.
روش آزمون اندازه‌گیری آب
طبق استاندارد ملی ایران شماره ۶۲۲۸ سال ۱۳۸۰ اندازه‌گیری می‌شود.
روش آزمون اندازه‌گیری حلال
برای این آزمون دو روش برای اندازه‌گیری الکل اتیلیک و الکل ایزوپروپیلیک (از طریق وزن مخصوص) بیان شده است که روش گاز کروناتوگرافی در اولویت قرار دارد.
روش آزمون اندازه‌گیری مواد غیر فرار
در این آزمون شیشه پاک کن مقدار ۱۰۰ گرم از نمونه با دقت در یک ظرف تبخیر شیشه‌ای توزین می‌شود. سپس در حمام بخار قرار می‌گیرد تا خشک شود. بعد در گرمخانه قرار داده می‌شود و بعد از رسیدن به وزن ثابت، وزن می‌شود.
روش آزمون اندازه‌گیری PH
PH محلول شیشه پاک کن به شکل مستقیم توسط PH متر در دمای محیط اندازه‌گیری می‌شود.
روش آزمون خوردگی آلیاژ آلومینیوم
در این آزمون تقریباً ۱ میلی‌لیتر از محلول نمونه روی سطح تمیز و عاری از چربی یک قطعه آلیاژ آلومینیوم به ابعاد ۱۵۰ در ۷۵ در ۱ میلی‌متر ریخته شده و روی آن با شیشه ساعت پوشانده می‌شود. بعد از ۶ ساعت قطعه آلیاژ با آب مقطر شسته می‌شود و به وسیله هوا در دمای اتاق خشک می‌گردد. بعد از مشاهده، در آلیاژ نباید هیچ‌گونه تأثیرات خوردگی مشاهده شود.
اصول بسته‌بندی و نشانه‌گذاری در استاندارد پاک‌کننده‌ها- شیشه پاک کن بر پایه حلال
بسته‌بندی شیشه پاک کن بر پایه حلال:
این محلول باید در ظرف مناسب و مقاوم در هنگام حمل و نقل بسته‌بندی شود.
نشانه‌گذاری شیشه پاک کن بر پایه حلال:
برای نشانه‌گذاری این محصول درج اطلاعات زیر بر روی بسته به‌صورت خوانا و ثابت الزامی است:
- نام و نشانی تولیدکننده
- نام محصول و علامت تجاری
- تاریخ تولید و انقضاء و شماره سری ساخت
- روش مصرف
- وزن یا حجم با حد رواداری
- هشدارهای لازم (جمله دور از دسترس کودکان نگه‌داری شود/ از دستکش استفاده شود/ روی شیشه‌های ضد انعکاس نور و صفحات نمایشگر استفاده نشود و سایر توصیه‌ها و هشدارها)
- ذکر مواد تشکیل‌دهنده
- ساخت ایران
- پروانه ساخت و یا کد بهداشتی از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
- علامت و کد ره‌گیری استاندارد ایران