استاندارد نوار بهداشتی- ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی و روش‌های آزمون نوار بهداشتی، نخستین بار در سال ۱۳۵۴ توسط سازمان ملی استاندارد ایران تدوین شد و برای هفتمین بار در سال ۱۳۹۷ مورد تجدید نظر کارشناسی قرار گرفت. هم‌اکنون آخرین تجدید نظر این استاندار به استناد بند ۱ ماده ۳ قانون اصلاح قوانین و مقررات مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، به‌عنوان استاندارد ملی ایران در این زمینه شناخته شده و منتشر می‌شود. این استاندارد با تعیین ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی، روش‌های آزمون، بسته‌بندی و… انواع نوار بهداشتی، معیار‌های کاربردی و قابل استنادی را در اختیار تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان این محصول قرار می‌دهد و راهکار‌های اصولی و استاندارد بسته‌بندی و نشانه‌گذاری این محصولات را هم دربر می‌گیرد.
اهداف و دامنه کاربردی استاندارد آزمون نوار بهداشتی- ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی و روش‌های آزمون
هدف از تدوین این استاندارد تعیین ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی، نمونه‌برداری، روش‌های آزمون، بسته‌بندی و نشانه‌گذاری انواع نوار بهداشتی با هر شکل و ظاهری (آناتومیک و بالدار) است.
این استاندارد در مورد انواع نوار بهداشتی مورد استفاده بانوان اعم از داری پودر جاذب یا بدون آن کاربرد دارد، اما برای انواع پد‌های بهداشتی روزانه و نوار‌هایی که در دامنه شمول استاندارد ملی ایران شما ۲۰۰۸۹ قرار دارند، کاربرد ندارد. ضمناً این استاندارد شامل ویژگی‌های میکروبیولوژی نوار بهداشتی نمی‌شود.
اصطلاحات مهم در استاندارد آزمون نوار بهداشتی- ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی و روش‌های آزمون
- نوار بهداشتی: محصولی با چندین لایه طبق این استاندارد که جزء اصلی مواد جاذب آن فلاف پالپ باشد و در اشکال معمولی، آناتومیک و بالدار ساخته می‌شود.
- بهر یا پارتی: مجموعه‌ای از کالا که دارای ابعاد، ساختار و مواد تشکیل دهنده، خواص فیزیکی و شیمیایی و همچنین وضعیت ظاهری و تولیدی مشابهی باشند.
- رطوبت موجود: درصد رطوبت جذب شده توسط آزمون خشک که با درصد نسبت به حجم نمونه بیان می‌شود.
- تیشو: در این استاندارد به دستمال کاغذی مورد استفاده در نوار بهداشتی گفته می‌شود.
- پوشش رویی: سطح رویی در نوار بهداشتی آناتومیک یا بالدار است یا در نوار‌های معمولی به‌صورت غلاف دور مواد جاذب قرار می‌گیرد.
- لایه میانی: این لایه می‌تواند در نوار‌های آناتومیک یا بالدار در سطح لایه جاذب قرار بگیرد. این لایه در نوار‌های معمولی به‌صورت غلاف دور توده جاذب قرار دارد.
- لایه غیرقابل نفوذ: لایه‌ای از جنس پلی‌اتیلن یا فیلم پلی‌اتیلن تلفیقی به‌صورت منسوج نبافته که در زیر مواد جاذب برای جلوگیری از نشتی کاربرد دارد.
ویژگی‌های نوار بهداشتی در استاندارد نوار بهداشتی- ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی و روش‌های آزمون
۱- ویژگی‌های کلی نوار بهداشتی:
در این استاندارد مواد مصرفی در نوار بهداشتی در صورت لزوم می‌بایست دارای گواهینامه استاندارد بهداشتی باشند. همچنین اجزایی که طبق این استاندارد برای تشکیل نوار بهداشتی الزامی و اختیاری هستند شرح داده شده است و ویژگی‌های ضروری آن‌ها قید شده است. این اجزاء شامل پوشش رویی، لایه عبور دهنده و توزیع‌کننده، لایه میانی، توده جاذب، لایه غیر قابل نفوذ، خط یا خطوط چسب، پودر جاذب یا الیاف حاوی پلیمر جاذب و لایه محافظ عمودی می‌شود.
۲- ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی نوار بهداشتی:
- درصد رطوبت: که باید حداکثر ۵/۵ درصد باشد و روش آزمون آن در متن استاندارد مشخص شده است.
- درصد خاکستر: که باید حداکثر ۱/۵ درصد باشد و فقط در مورد مواد جاذب سلولزی کاربرد دارد.
- ابعاد توده جاذب: طبق جدول ۱ و ۲ در متن استاندارد مشخص شده است و روش آزمون آن مشخص شده است.
- درجه PH: که باید بین ۸/۵ تا ۷/۵ باشد. (روش آزمون در متن استاندارد)
- واکنش در برابر نور فرابنفش: اجزای نوار نباید در برابر نور فرابنفش واکنش نشان دهند و به همین دلیل استفاده از سفیدکننده‌های نوری مجاز نیست. (روش آزمون در متن استاندارد)
- پهنای خط یا خطوط چسب: فاصله عرضی اولین و آخرین نقطه یا خطوط چسب نباید کم‌تر از ۴۰ درصد عرض توده جاذب در لایه غیرقابل نفوذ باشد. (روش آزمون در متن استاندارد)
- جرم نوار و اختلاف جرم نوار‌های موجود در نمونه آزمایشگاهی: در این استاندارد حداقل جرم برای نوار‌های کوچک ۹، نوار‌های متوسط ۱۱ و نوار‌های بزرگ ۱۴ گرم تعیین شده است. (روش آزمون در متن استاندارد)
- تعداد نوار بهداشتی در داخل هر بسته: باید یک شکل و یک نوع و حداقل مطابق با مقدار اظهار شده بر روی بسته باشد.
۳- ویژگی‌های عملکردی نوار بهداشتی:
- زمان جذب: در این استاندارد حداکثر زمان جذب به میزان ۱۰ ثانیه تعیین شده است. (روش آزمون در متن استاندارد)
- محافظت در برابر نشتی: مطابق با داده‌های جدول شماره ۳ در متن استاندارد، حجم مایع مصرفی برای نشان دادن محافظت انواع نوار در برابر نشتی مشخص می‌شود. (روش آزمون در متن استاندارد)
- دوباره‌تری و عدم وجود پودر جاذب روی نوار: حداکثر میزان دوباره‌تری برای نوار‌های دارای پودر جاذب باید ۱ گرم باشد و برای نوار‌های بدون پودر کاربرد ندارد. (روش آزمون در متن استاندارد)
- عیوب ظاهری: اجسام خارجی، بوی زننده، لکه، روغن، چسب، عدم پرس کامل و… در این استاندارد عیوب ظاهری تلقی شده و باید مورد نظر قرار بگیرد.