آزمون پوشک بچه – ويژگي‌های فیزیکی و شیمیایی و روش‌هاي آزمون
استاندارد پوشک- پوشک بچه- ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی و روش‌های آزمون، برای نخستین بار در سال ۱۳۶۳ توسط سازمان ملی استاندارد ایران تدوین شد و در سال ۱۳۹۶ برای سومین بار مورد تجدید نظر و بازنگری قرار گرفت. بازنگری اخیر به استناد بند ۱ ماده ۳ قانون اصلاح قوانین و مقررات مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، به‌عنوان استاندارد ملی ایران در زمینه پوشک بچه شناخته شده و توسط این سازمان منتشر می‌شود. این استاندارد با تشریح اصلی‌ترین ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی و روش‌های آزمون انواع پوشک بچه، اطلاعات دقیقی را در اختیار تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان این محصول قرار می‌دهد و ازاین‌جهت نقش مؤثری در هماهنگی و همگامی با پیشرفت‌ها و تحولات ملی و جهانی در این خصوص دارد.
اهداف و دامنه کاربردی استاندارد آزمون پوشک بچه
هدف از تدوین این استاندارد تعیین ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی، نمونه‌برداری، روش‌های آزمون، بسته‌بندی و نشانه‌گذاری انواع پوشک بچه است و دامنه کاربردی گسترده‌ای دارد، اما ویژگی‌های میکروبی پوشک بچه را شامل نمی‌شود.
اصطلاحات مهم در آزمون پوشک بچه در آزمایشگاه نساجی
- پوشک بچه: نوعی پوشک که از مجموع چندین لایه با شکل، اندازه و جنس تعیین شده مطابق با این استاندارد تشکیل شده باشد.
- مواد جاذب سلولزی: مجموع توده جاذب و تیشو
- تیشو: در این استاندارد به دستمال کاغذی مورد استفاده در پوشک، تیشو گفته می‌شود.
- رطوبت موجود: درصد رطوبت جذب شده توسط آزمون خشک که با درصد نسبت به حجم نمونه بیان می‌شود.
- توده جاذب: خمیر کاغذ آسیاب شده‌ای (فلاف) که قابلیت جذب و نگه‌داری مایع را دارد.
ویژگی‌های پوشک بچه
۱- ویژگی‌های کلی پوشک بچه:
در این استاندارد مواد مصرفی در پوشک بچه می‌بایست دارای گواهینامه استاندارد بهداشتی مورد تائید مراجع ذیصلاح و عاری از هرگونه لک، روغن، اجسام خارجی، بوی زننده و سایر عواملی باشد که کارایی پوشک را کاهش می‌دهد. همچنین اجزایی که طبق این استاندارد برای تشکیل پوشک بچه ضروری و اختیاری هستند شرح داده شده است و ویژگی‌های ضروری آن‌ها قید شده است. اجزای ضروری شامل پوشش رویی، تیشو، توده جاذب و چسب برای اتصال دو لبه پوشش رویی پوشک بچه می‌شود و اجزای ارتقا دهنده کیفیت محصول هم شامل لایه پلی‌اتیلن در زیر پوشک مابین تیشو و پوشش رویی، و پودر جاذب بین دو لایه فلاف می‌شود.
۲- ویژگی‌های مجموعه پوشک بچه
• واکنش در برابر نور فرابنفش
برای سفیدی بیشتر هیچ یک از اجزای پوشک بچه نباید از سفید‌کننده‌های نوری استفاده شود. (روش آزمون در متن استاندارد)
• ظرفیت جذب پوشک بچه
حداقل ظرفیت جذب برای پوشک به اندازه کوچک باید حداقل ۳۸۰ گرم و برای پوشک بزرگ ۴۸۰ گرم باشد. (روش آزمون طبق استاندارد ملی ایران شماره ۱۴۷۳۹-۱)
• درصد رطوبت موجود در پوشک بچه
که باید حداکثر ۵/۵ درصد باشد. (روش آزمون طبق استاندارد ملی ایران شماره ۵۵۹-۱)
• درصد خاکستر مواد جاذب
که باید حداکثر ۱/۵ درصد باشد و فقط در مورد مواد جاذب سلولزی کاربرد دارد. (روش آزمون طبق استاندار ملی ایران شماره ۷۷۰۹)
• جرم و اختلاف جرم پوشک و وزن خالص بسته
در این استاندارد حداقل جرم پوشک اندازه کوچک ۲۰ و اندازه بزرگ ۲۷ گرم تعیین شده است. اختلاف جرم پوشک‌های موجود در یک بسته هم باید حداکثر به میزان ۲ گرم باشد. (روش آزمون در متن استاندارد)
• درجه PH پوشک بچه
PH محلول استخراجی باید حداقل ۶ و حداکثر ۷/۵ باشد. (روش آزمون طبق استاندارد ملی ایران شماره ۳۵۶۸-۱)
• عیوب ظاهری پوشک بچه
در این استاندارد عیوبی مانند وجود پارگی در سطح اجزای پوشک، هرگونه نایکنواختی، عدم وجود یکی از اجزاء، عیوبی ناشی از حلاجی خمیر، اندازه متفاوت پوشک‌ها، تغییر شکل و… عیوب ظاهری تلقی شده و باید مورد نظر قرار بگیرد.
معرفی سایر آزمون‌های استاندارد پوشک بچه
۱- آزمون اندازه‌گیری ابعاد پوشش رویی
در این روش پوشش رویی پوشک باز شده و بر روی سطح صاف فاصله پرس دو سر و بین دو خط چسب در حداقل سه نقطه، اندازه‌گیری و میانگین‌سنجی می‌شود.
۲- آزمون اندازه‌گیری ابعاد توده جاذب
برای این آزمون از دستگاه ضخامت‌سنج برای تعیین ضخامت ۱۰ عدد توده جاذب پوشک بچه استفاده می‌شود و نتایج نهایی بر اساس ضخامت کلی ده توده، تقسیم بر ۱۰ محاسبه می‌شود.
۳- اندازه‌گیری طول و عرض توده جاذب
در روش این آزمون توده جاذب حداقل ۳ عدد پوشک اندازه‌گیری می‌شود و میانگین عددی آن‌ها محاسبه و گزارش می‌شود.
بسته‌بندی و نشانه‌گذاری پوشک بچه در استاندارد پوشک بچه
• بسته‌بندی پوشک بچه:
پوشک‌ها باید بعد از تولید درون پوششی از جنس پلیمر یا سلولز بسته‌بندی شوند و به‌صورت هم‌نوع و هم‌شکل در کارتن یا کیسه مادر قرار بگیرند.
• نشانه‌گذاری پوشک بچه:
نام کشور سازنده، اندازه پوشک، تعداد در هر بسته، شماره پروانه ساخت و… برخی از مواردی هستند که در متن این استاندارد برای نشانه‌گذاری صحیح این محصول به آن اشاره شده است.